Ποιος πρέπει να ελέγχεται για θρομβοφιλία;
Η απόφαση για τον αν θα γίνει έλεγχος θρομβοφιλίας πρέπει να βασίζεται από το αν το θετικό αποτέλεσμα θα επηρεάσει τις θεραπευτικές αποφάσεις!!! Αλλιώς έχει ως αποτέλεσμα αδικαιολόγητο άγχος και περιττά έξοδα…
Κλινική ένδειξη ελέγχου για θρομβοφιλία έχουν άτομα με:
- Επιφανειακή ή εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση, πνευμονική εμβολή κυρίως σε ηλικία <40 ετών
- Φλεβική θρόμβωση σε ασυνήθεις θέσεις (πχ. φλέβες εγκεφάλου, ήπατος, μεσεντερίου, νεφρών, πυλαία φλέβα, ωοθηκικές φλέβες όχι όμως αμφιβληστροειδούς)
- Νέκρωση δέρματος από κουμαρινικά
- Κεραυνοβόλος πορφύρα σε νεογνά ή ενήλικες
- Αρτηριακές θρομβώσεις (πιθανή ένδειξη) (πχ. αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου)
- Καθέξιν αποβολές
- Επιπλοκές κύησης (πχ. Καθυστερημένη ενδομήτριος ανάπτυξη, προωρότητα, σοβαρή προεκλαμψία, αποκόλληση πλακούντα)
- Ο έλεγχος μελών της οικογένειας με θετικό ιστορικό (2 ή περισσότερα μέλη της οικογένειας με θρόμβωση) πρέπει να γίνεται με ιδιαίτερη προσοχή και με γραπτή συγκατάθεση μετά από ενημέρωση γιατί αφορά γενετικό έλεγχο. Ωστόσο, αν και όχι απολύτως ξεκάθαρο προτείνεται ο έλεγχος κυρίως αν η κληρονομική θρομβοφιλία αφορά μεταλλαγή V Leiden ή προθρομβίνης G20210A αφού ειδικές καταστάσεις όπως κύηση, λήψη αντισυλληπτικών ή ορθοπεδικές επεμβάσεις μπορεί να αυξήσουν κατά πολύ τον κίνδυνο θρόμβωσης.
Γενικά θεωρείται ότι δεν υπάρχει ένδειξη ελέγχου για θρομβοφιλία σε:
- Φλεβοθρόμβωση άνω άκρου
- Θρόμβωση που σχετίζεται με τοποθέτηση καθετήρα κεντρική φλεβικής γραμμής
- Απόφραξη αμφιβληστροειδικής φλέβας ή αρτηρίας
- Ασυμπτωματικούς συγγενείς με χαμηλό κίνδυνο φλεβοθρόμβωσης
- Ασυμπτωματικές γυναίκες πριν τη χορήγηση αντισυλληπτικών δισκίων χωρίς θετικό οικογενειακό ιστορικό
- Νοσηλευόμενοι ασθενείς για το αν διατρέχουν κίνδυνο θρόμβωσης κατά την νοσηλεία
- Έλεγχος κληρονομικής θρομβοφιλίας σε ασθενείς με εγκεφαλικό επεισόδιο
Συγγραφέας
Θεώνη Κανελλοπούλου
Θεώνη Κανελλοπούλου, MD, PhD
Αιματολόγος, Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο