Ιδιοπαθής θρομβοκυττάρωση και εγκυμοσύνη
Η ιδιοπαθής θρομβοκυττάρωση αφορά ένα χρόνιο μυελοϋπερπλαστικό νόσημα που συχνά διαγιγνώσκεται και σε νεαρές γυναίκες. Δεν απαιτείται πάντα θεραπεία αλλά τακτική αιματολογική παρακολούθηση.Η ανάγκη για έναρξη θεραπείας συνήθως εξαρτάται από το ιστορικό θρομβώσεων που είναι και οι κύριες επιπλοκές του νοσήματος, από τον αριθμό των αιμοπεταλίων, την ύπαρξη συμπτωμάτων και τις άλλες συννοσηρότητες (κυρίως καρδιαγγειακά νοσήματα) που στις νεαρές ηλικίες απουσιάζουν.
Οι ασθενείς με ιδιοπαθή θρομβοκυττάρωση έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να παρουσιάσουν θρομβώσεις από τις υπόλοιπες γυναίκες κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης-λοχείας. Επίσης είναι αυξημένος ο κίνδυνος για αποβολές αλλά και μαιευτικές επιπλοκές.
Όμως στις γυναίκες αυτές δε μπορεί να στερηθεί το δικαίωμα της μητρότητας και με τη σωστή καθοδήγηση και στενή παρακολούθηση από έμπειρους αιματολόγους και γυναικολόγους οι περισσότερες καταφέρνουν να τεκνοποιήσουν ελαχιστοποιώντας τους κινδύνους.
Αν η γυναίκα λαμβάνει ήδη αγωγή με αναγρελίδη ή υδροξυουρία πρέπει να διακοπεί αμέσως με τη διαπίστωση της κύησης. Το μόνο φάρμακο το οποίο μπορεί να δοθεί με ασφάλεια στην κύηση γιατί φαίνεται ότι δεν υπάρχουν επιπτώσεις στο έμβρυο είναι η ιντερφερόνη-α. Κατά τη γνώμη μου στις γυναίκες που ήδη έχουν εκφράσει την επιθυμία να γίνουν μητέρες πρέπει να τροποποιηθεί η αγωγή τους σε ιντερφερόνη-α ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι κίνδυνοι από την πιθανή τερατογόνο δράση των άλλων φαρμάκων. Παράλληλα να επαναξιολογείται η αναγκαιότητα της θεραπείας και εάν είναι εφικτό για μεγαλύτερη ασφάλεια του εμβρύου να διακόπτεται η θεραπεία τουλάχιστον στο στάδιο της οργανογένεσης. Να σημειωθεί ότι τα αιμοπετάλια στην κύηση φυσιολογικά κυμαίνονται σε χαμηλότερα επίπεδα κυρίως λόγω της αύξησης του πλάσματος.
Οι περισσότερες γυναίκες (ειδικά όσες λαμβάνουν αγωγή) λαμβάνουν παράλληλα και χαμηλή δόση ασπιρίνης την οποία σκόπιμο είναι να συνεχίσουν κατά τη διάρκεια της κύησης.Την τελευταία εβδομάδα της κύησης και την περίοδο της λοχείας που είναι ακόμα μεγαλύτερος ο κίνδυνος για θρομβοεμβολική νόσο πρέπει να προστίθεται προφυλακτική δόση ηπαρίνης χαμηλού μοριακού βάρους. Αν συνυπάρχουν άλλοι παράγοντες κινδύνου όπως παχυσαρκία, κιρσοί κάτω άκρων, ακινητοποίηση ειδικά σε γυναίκες >35 ετών θα πρέπει η αντιπηκτική αγωγή να ξεκινήσει νωρίτερα.Αν υπάρχει ατομικό και κληρονομικό ιστορικό θρομβώσεων λόγω του αυξημένου κινδύνου θρομβοεμβολικής νόσου το πιθανότερο είναι ότι θα χρειαστεί προφυλακτική δόση αντιπηκτικής αγωγής καθόλη τη διάρκεια εγκυμοσύνης ακόμα και στις ήπιες μορφές κληρονομικής θρομβοφιλίας όπως απλή ετεροζυγωτία V Leiden. Επομένως, πρέπει η κάθε γυναίκα να αξιολογείται προσεκτικά, να λαμβάνονται υπόψη όλοι οι παράγοντες κινδύνου και γι’ αυτό το λόγο πρέπει η παρακολούθηση να γίνεται μόνο από γιατρούς που έχουν εμπειρία και γνώση στο συγκεκριμένο νόσημα κατά τη διάρκεια της κύησης.
Συγγραφέας
Θεώνη Κανελλοπούλου
Θεώνη Κανελλοπούλου, MD, PhD
Αιματολόγος, Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο