Σιδηροπενική αναιμία-Η πιο συχνή μορφή αναιμίας
H σιδηροπενική αναιμία, δηλαδή η αναιμία από έλλειψη σιδήρου, αποτελεί τη πιο συχνή μορφή αναιμίας και από τα πιο σοβαρά θέματα δημόσιας υγείας σε παγκόσμια κλίμακα. Στις αναπτυσσόμενες χώρες κυρίως οφείλεται σε υποσιτισμό, ωστόσο και στις αναπτυγμένες χώρες αποτελεί συχνό φαινόμενο αφού σε ορισμένες καταστάσεις οι ανάγκες σε σίδηρο είναι υψηλές που ίσως δεν καλύπτονται με τη λήψη σιδήρου από τις τροφές.Φυσιολογικές καταστάσεις που οι ανάγκες σε σίδηρο είναι αυξημένες αποτελεί η ανάπτυξη-εφηβεία και η εγκυμοσύνη. Επίσης αυξημένες ανάγκες σε σίδηρο κυρίως λόγω απώλειας έχουν και οι γυναίκες με μεγάλη αιμορραγία κατά την έμμηνο ρύση όπως και οι συχνοί αιμοδότες. Στις παράνω περιπτώσεις πιθανόν να χρειαστεί υποκατάσταση σιδήρου από το στόμα εάν εκτός από τη σιδηροπενία εκδηλωθεί και αναιμία.
Παρόλα αυτά στις περιπτώσεις σιδηροπενικής αναιμίας πρέπει πάντα να διενεργείται έλεγχος για υποκείμενο νόσημα ειδικά σε ενήλικες άνδρες ή γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση όπου πρέπει να ελέγχονται αρχικά για πιθανή χρόνια απώλεια αίματος από το πεπτικό με ενδοσκοπήσεις (γαστροσκόπηση-κολονοσκόπηση). Εκτός από τον έλεγχο για αιμορραγία πρέπει να γίνεται έλεγχος και για υποκείμενα σύνδρομα δυσαπορρόφησης σιδήρου όπως η κοιλιοκάκη.
Η σιδηροπενική αναιμία επιβεβαιώνεται εύκολα εάν η φερριτίνη είναι ελαττωμένη. Ωστόσο, εάν είναι φυσιολογική βοηθά η μέτρηση της σιδηροδεσμευτικής ικανότητας του ορού που είναι αυξημένη και ο κορεσμός τρανσφερρίνης που είναι ελαττωμένος.Παράλληλα πρέπει να εκτιμώνται και τα επίπεδα της βιταμίνης Β12 και του φυλικού οξέος για το ενδεχόμενο της μικτού τύπου αναιμίας.
Η θεραπεία της σιδηροπενίας περιλαμβάνει τη διερεύνηση και αντιμετώπιση του αιτίου που την προκαλεί και την αποκατάσταση του ελλείμματος του σιδήρου. Η χορήγηση σκευασμάτων σιδήρου από το στόμα είναι η προτιμότερη επιλογή, εκτός εάν υπάρχει πρόβλημα σοβαρής δυσανεξίας ή δυσαπορρόφησης οπότε και χορηγείται σίδηρος ενδοφλεβίως.
Συγγραφέας
Θεώνη Κανελλοπούλου
Θεώνη Κανελλοπούλου, MD, PhD
Αιματολόγος, Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο